હા,

હું ઝાડ છું.

સતત ઊગતું

સતત વિસ્તરતું ઝાડ છું.

વાંદરાનાં ઝૂંડ તો

આવ્યાં કરે,

વર્ષોથી આવે અને જાય.

કૂદાકૂદ કરે, ચિચિયારીઓ પાડે, એકબીજાનાં માથામાંથી જૂ વીણે, ખંજવાળે, કૂણાં પાંદડાં ભચડક ભચડક ચાવે, તોડે,

કૂદે ને કૂણી કૂણી ડાળ પાડે નીચે,

ધમાચકડી,હૂપાહૂપ …

આંખોમાં આથમતો સૂરજ અથડાય ને ઝૂંડ ભાગે …

અંધારામાં  તૂટેલાં પાંદડાં ને તૂટીને નીચે પડેલી ડાળીઓનાં ડૂસકાં સંભળાય

ઘડી બે ઘડી,

વાંદરાના ઝૂંડ આવે અને જાય …

હમણાં એક વાંદરાને આથમતો સૂરજ આંખમાં ના અથડાયો ..

વાંદરાનું ઝૂંડ તો ચાલ્યું ગયું

ને

રહી ગયો આ વાંદરો,

એકલો,

કૂદાકૂદ ને હૂપાહૂપ

કરતો મારા પર !

સતત ચિચિયારીઓ અને સતત અહીં-તહીં, ઉપર-નીચે, આગળ-પાછળ ભાગાભાગ, કૂદાકૂદ, હૂપાહૂપ..!

સતત કૂણાં પાંદડાં ભચડક ભચડક, કૂણી ડાળીઓ કચ્ચરઘાણ,

સતત હું ડૂસકાં સાંભળું છું, નીચે પડેલાં કૂણાં તૂટેલાં પાંદડાંના

અને  સતત ડૂસકાં સાંભળું છું

હજી ઊગતી જ તૂટી ને નીચે

પડતી ડાળીઓના.

હું મૌન છું,

હું

વિક્ષુબ્ધ છું.

24, નવેમ્બર, 2019

સામી દિવાલ પર

સૌને દેખાય એમ લટકાવેલું અજન્ટા ઘડિયાળ,

તમને દેખાય છે?

ગઇકાલે મધરાતે જ

કલાકે કલાકે

ટકોરા મારતાં લોલક ને

ફાઈલની વચ્ચે મૂકી

ફાઈલોના ઢગલા વચ્ચે દબાવી 

ચાવી-તાળા વગરના કબાટમાં મૂકાવી દેવાયું છે ..

અને આજે સેકન્ડ બતાવતા લાંબા ને સૂકલકડી કાંટાને પોલીસચોકીના લાંબા-જાડા

સળિયાઓ પાછળ ધકેલી દેવાયો છે ..

લાંબા- જાડા મિનિટ કાંટા ને ય પોલીસ ખેંચીને, ફરિયાદી કાગળમાં લપેટીને લઈ ગઈ છે.

સામે સૌને દેખાતી ઘડિયાળમાં દેખાતો નાનો ને તગડો કલાક કાંટો સતત

અવિરત ચાલ્યા કરે છે ..

બેટરી સેલની સાથે મૈત્રીપૂર્ણ ગોષ્ઠિ કરતો કરતો

કલાક પછી કલાક પછી કલાક એમ ફર્યા કરે છે ..

કલાક કાંટો ચાલ્યા કરે છે,

આરામથી અને આરામ સાથે.

(મોરબી માનવસર્જિત કરુણાંતિકા; 31 ઓકટોબર 2022)

અમને એક્સરે જોતાં

આવડતું નથી

અને

જોતાં શિખવાની જરૂર નથી.

તારી પાંસળીઓ ગણી શકાય એટલી દેખાય છે.

પાંસળીઓ ગણવામાં અમને ટાઈમ નથી

ને

રસ પણ નથી.

ભૂખ્યો છે?

ભાગ અહીંથી.

પેટમાં ખાડો છે?

ભાગ અહીંથી.

અહીં તો ચાલનારાનું કામ છે …

ટહેલતાં ટહેલતાં ચાલવાનું.

તારે તો ખડબચડા ખાડામાં ભાગવાનું,

ભાગ અહીંથી!

બેકાર છે?

આ કંઈ આ પારથી પેલે પાર બેરોજગારોની લાઈન નથી કે ઊભા ઊભા થાકવાનું

ને ઊભા ઊભા ઠચુક ઠચુક લાઈનમાં ચાલ્યા કરવાનું.

બેકારોની, રાશનની, ઘંઉચોખાની, તેલની, બાજરીની, પાણીની, સરકારી મફત અનાજની લાઈન તો ફૂટપાથ પર લાગે.

ચલ ફૂટ અહીંથી !

આ ફૂટપાથ નથી,

આ ફૂટબ્રીજ છે.

આ ફૂટબ્રીજ પર તો

એક પછી એક ધીરે ધીરે

ફૂટ મૂકતાં મૂકતાં ..

ફૂટ એટલે તને સમજ નહીં પડે.

ફૂટ અહીંથી.

અહીં તો ફાંદ ના ટેકરે

આઈસ્ક્રીમનો કપ મૂકીને

ધીરે ધીરે ડાબા પછી જમણો, જમણા પછી ડાબો, એક એક પગ આગળ મૂકીને ચાલવાનું.

કેમ ઊભો છે?

‘રૂપિયા’શબ્દ લખતા આવડે છે?

હજી ઊભો છે?

બાઘાની જેમ શું જુએ છે?

બોલ,

રૂપિયામાં ‘પ’ ઉપર હ્સ્વ ઇ આવે કે દીર્ઘ ઈ?

આગળથી પાછળથી ‘ઈ’એમ નહીં !

બોલ,

રૂપિયામાં હ્સ્વ ઇ કે દીર્ધ ઈ?

ઈ નો આવડે તો

એક દો તીન હો જા!

હજી ઊભો છે?

કોઈ દિવસ ભાડું ખર્ચી રીક્ષા કે ટેક્સીમાં બેઠો છે?

મારી સામે શું જુએ છે?

ભાગ અહીંથી.

પેલા લીલા પડદા પાછળ છૂપાવીને રાખેલી

ઝૂંપડપટ્ટીના ખાડામાં સડસડાટ ઊતરી જા!

દોડી જા.

મફતમાં દોડી શકાય, મફતમાં હાંફી શકાય, મફતમાં ‘વોકી’ શકાય નહીં!

આ તો આ પારથી પેલે પાર કલરફૂલ વોકવાનો ફૂટબ્રીજ છે.

ચલ ફૂટ!

આ તો

આ પારથી પેલે પાર

વિકાસની વૈતરણી છે.

રહેવા દે, ફરી પાછી વિકાસની જોડણી પૂછીશ તો તને નહીં જ આવડે!

ચલ ફૂટ!

2 સપ્ટેમ્બર 2022

(સાબરમતી નદી પર અમદાવાદમાં અટલ નામના ફૂટબ્રીજનું ‘લોકાર્પણ’ થયું એ નિમિત્તે)