નહેરુ વૈજ્ઞાનિક મિજાજ ધરાવતા હતા. એમણે વિજ્ઞાનને મહત્ત્વ આપ્યું. સિંચાઈ ડેમ બનાવ્યા. હોસ્પિટલો બનાવી. શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ બનાવી. તેમણે હંમેશાં પ્રગતિશીલ મૂલ્યો, બંધારણીય મૂલ્યો અને સમાજવાદની તરફેણ કરી. નેહરુ માણસાઈમાં માનતા હતા. આ કારણે RSSને કાયમ પેટમાં અને મગજમાં દુખાવો રહે છે. એટલે જ નહેરુ વિશે જૂઠાણાં ફેલાવવા સિવાય એમની પાસે કોઈ વિકલ્પ નથી. નેહરુ વિશે ફેલાવેલ 10 જુઠ્ઠાણાં અને સત્ય પર નજર કરીએ :
જુઠ્ઠાણું 1 : જવાહરલાલ નેહરુનાં કપડાં પેરિસમાં ધોવામાં આવતાં હતા !
સત્ય : નેહરુએ પોતાની આત્મકથામાં સ્પષ્ટપણે લખ્યું છે કે તેમના વિશે આવી અફવાઓ ફેલાવવામાં આવે છે. પરંતુ એક વાત, કોઈ પેરિસમાં રોજ પોતાના કપડાં કેવી રીતે ધોઈ શકે? બીજું, જ્યારે દેશ સ્વતંત્રતા માટે લડી રહ્યો છે અને ગરીબીની ઝપેટમાં છે, ત્યારે આવી બાબતો વિશે વિચારવું પણ વ્યભિચાર છે. પોતાના નિવાસસ્થાનની નજીક લોન્ડ્રીની દુકાન હતી, જેનું નામ પેરિસ લોન્ડ્રી હતું.
જુઠ્ઠાણું 2 : નેહરુએ ક્રાંતિકારીઓ માટે કંઈ કર્યું ન હતું !
હકીકત : નેહરુએ જેલમાં ભગતસિંહની મુલાકાત લીધી હતી અને તેમની મુક્તિ માટે તમામ પ્રયાસો કર્યા હતા. ચંદ્રશેખર આઝાદ પણ નેહરુના સંપર્કમાં હતા. ઉત્તર પ્રદેશના તમામ ક્રાંતિકારીઓના નેતા ગણેશ શંકર વિદ્યાર્થી, નેહરુના નેતૃત્વમાં કામ કરી રહ્યા હતા.
જુઠ્ઠાણું 3 : મહાત્મા ગાંધીએ સરદાર પટેલને અવગણીને નેહરુને વડા પ્રધાન બનાવ્યા હતા !
હકીકત : મહાત્મા ગાંધીએ 1935થી સ્પષ્ટ કરી દીધું હતું કે જવાહરલાલ નેહરુ તેમના અનુગામી હતા. 1942ના ભારત છોડો આંદોલન દરમિયાન પણ તેમણે આ વાત કહી હતી. 1937 અને 1946ની ચૂંટણીઓમાં, નેહરુ કાઁગ્રેસના નિર્વિવાદ નેતા અને જનતાની પહેલી પસંદગી હતા, તેથી તેમને વડા પ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા હતા.
જુઠ્ઠાણું 4 : નેહરુએ કાશ્મીર મુદ્દાને જટિલ બનાવ્યો હતો !
હકીકત : ભારતની સ્વતંત્રતા પહેલા, નેહરુ ચિંતિત હતા કે જો પાકિસ્તાનની માંગ ઊભી થાય, તો કાશ્મીર, મુસ્લિમ બહુમતી ધરાવતું હોવાથી, પાકિસ્તાનમાં જઈ શકે છે. તેથી, તેમણે કાશ્મીરના લોકોને કાઁગ્રેસ પાર્ટી સાથે જોડવા માટે શેખ અબ્દુલ્લાનો ઉપયોગ કર્યો. પંડિત નેહરુની રાજદ્વારી પદ્ધતિ જ કાશ્મીરને ભારતીય સંઘમાં એકીકૃત કરવા તરફ દોરી ગઈ.
જુઠ્ઠાણું 5 : સરદાર પટેલની કાશ્મીર મુદ્દામાં કોઈ ભૂમિકા નહોતી અને નેહરુ એકલા કામ કરી રહ્યા હતા !
સત્ય : નેહરુ શેખ અબ્દુલ્લા સાથે વાટાઘાટો કરી રહ્યા હતા, અને સરદાર પટેલ રાજા હરિ સિંહ સાથે વાટાઘાટો કરી રહ્યા હતા. કાશ્મીર મિશન બંને નેતાઓ વચ્ચેનું સંયુક્ત મિશન હતું.
જુઠ્ઠાણું 6 : બંધારણના આર્ટિકલ-370 માટે નેહરુ દોષિત છે !
સત્ય : બંધારણ સભામાં આર્ટિકલ 370 પસાર થઈ તે દિવસે પંડિત નેહરુ અમેરિકામાં હતા. સરદાર પટેલે એકલા હાથે કાઁગ્રેસના બંધારણ સભાના સભ્યોને સમજાવ્યા અને કોઈપણ ચર્ચા વિના આર્ટિકલ 370 પસાર કર્યો. શ્યામા પ્રસાદ મુખર્જીએ પણ કલમ 370નો વિરોધ કર્યો ન હતો.
જુઠ્ઠાણું 7 : નેહરુ સુભાષ ચંદ્ર બોઝની જાસૂસી કરી હતી !
સત્ય : પંડિત નેહરુ અને સુભાષ ચંદ્ર બોઝ સાચા મિત્રો હતા. બોઝના મૃત્યુ પછી, પંડિત નેહરુ અને સરદાર પટેલે તેમની પત્ની અને પુત્રીને ગુપ્ત રીતે નાણાંકીય સહાય પૂરી પાડી હતી, જે લાંબા સમય સુધી ગુપ્ત રીતે ચાલુ રહી. આ સહાય હવે જાસૂસી તરીકે જાહેર કરવામાં આવી રહી છે.
જુઠ્ઠાણું 8 : નેહરુએ બ્રિટિશ વડા પ્રધાનને પત્ર લખીને ચેતવણી આપી હતી કે સુભાષ ચંદ્ર બોઝની ધરપકડ કરવામાં આવશે !
સત્ય : આ પત્ર સંપૂર્ણપણે ખોટો છે. બ્રિટિશ વડા પ્રધાનના નામની જોડણી પણ ખોટી છે. સત્ય એ છે કે પંડિત નેહરુએ એક વકીલ તરીકે લાલ કિલ્લામાં કેદ આઝાદ હિંદ ફોજના સૈનિકોનો કેસ લડ્યા હતા અને તમામ સેનાપતિઓ અને સૈનિકોની મુક્તિ મેળવી હતી.
જુઠ્ઠાણું 9 : નેહરુએ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં કાયમી સભ્યપદનો ઇન્કાર કર્યો હતો !
સત્ય : આ સ્પષ્ટપણે જુઠ્ઠાણું છે. નેહરુએ તેમના જીવનકાળ દરમિયાન સંસદમાં સ્પષ્ટપણે કહ્યું હતું કે ક્યારે ય આવો કોઈ પ્રસ્તાવ ભારત સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યો નથી. બીજું, તાઇવાનને બદલે, ચીનને સંયુક્ત રાષ્ટ્રનું સભ્યપદ મળવાનું હતું જે તેની પાસે પહેલાથી જ હતું.
જુઠ્ઠાણું 10 : નેહરુએ ઇન્દિરા ગાંધીને વડા પ્રધાન બનાવીને પરિવારવાદના રાજકારણને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું !
સત્ય : નેહરુ પહેલા જયપ્રકાશ નારાયણને તેમના ઉત્તરાધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરવા માંગતા હતા, અને પછી રામ મનોહર લોહિયા. જો કે, બંને નેતાઓએ આ સ્વીકારવાનો ઇન્કાર કર્યો હતો. નેહરુ પછી, તેમના સૌથી વિશ્વસનીય સહાયક, લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી, દેશના વડા પ્રધાન બન્યા. નેહરુએ ઇન્દિરા ગાંધીને વડા પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કર્યા ન હતા.
[સૌજન્ય : પીયૂષ બલેલે, ‘નેહરુ મિથક ઔર સત્ય’]
04 નવેમ્બર 2025
સૌજન્ય : રમેશભાઈ સવાણીની ફેઇસબૂક દીવાલેથી સાદર
સરદાર ડિસેમ્બર 1950માં ગયા અને જવાબદારી કનૈયાલાલ મુનશીને શિરે આવી. મંદિર તૈયાર થઈ ગયું ને જ્યોતિર્લિંગની પ્રતિષ્ઠાનો અવસર આવ્યો ત્યારે મુનશીએ રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદને તે માટે નિમંત્ર્યા. વડાપ્રધાન નેહરુની સલાહ રાષ્ટ્રપતિએ ન જવું એવી હતી, પણ એ ગયા. સ્વાભાવિક જ, પક્ષપરિવારને નેહરુ પરના પ્રસાદના વિજયની ને સેક્યુલર વિચાર પરની રાષ્ટ્રવાદી સરસાઈની રીતે એ એક મોટી ઘટના લાગે છે. પણ સમગ્ર ઘટનાક્રમમાં પોતપોતાને છેડેથી સ્વરાજ ત્રિપુટી સરકાર, રાષ્ટ્ર અને ધર્મ ત્રણેયને સમીકૃત થતાં કંઈક રોકી શકી હતી એનો ખયાલ ન તો પક્ષપરિવારનો છે, ન તો સરાસરી લોકમાનસને.
