આ આંખ થાકી જાય
એટલી લાંબી-લાંબી,
મીટર, કિલોમીટર ને
કિલોમીટરો લગી.
ઝળહળ ઝળહળ રોશની
શેની તે ?
આ તે ઇડરિયો ગઢ
જીત્યા કે શું ?
શેની લ્યા
ચમકધમક,
શેને તે આ દોઢ હજાર
ફટફટિયાંના
ફટફટ
ધડધડ
હટહટ
ટીં ટોં પીંપોંના અવાજો ?
આ શેને તે
ઠેઠ તે ઠેઠ
ભોંય ભાંગીને
પેટ્રોલ ને ઉલેચતાં
લાંબા જીભડે ચાટતાં,
ફટફટ દોડતાં
ફટફટિયાંની ખટપટ ?
આ શેને તે
રોડે રોડે ઊંચે ઊંચે ઊભા
ઊંચો હાથ ને હસતા ફોટા ?
આ શેને તે
લબકઝબક ને
લાલ, લીલી, પીળી, ભૂરી લાઇટોની,
વચ્ચે આંખને આંજી નાખતી દેખાતી
‘વીજળી બચાવો’ની
સરકારી જાxખ !?
આ તે ઇડરિયો ગઢ
જીત્યા કે શું ?
આ તે જ્યાં ને ત્યાં લાઇટોમાં
ચમકતા ધમકતા ફોટા
બહુ ગમતા હોય તો લ્યા,
અરીસાનાં ઘર ના બનાવાય ?
ઘરમાં બેહીને નાચ્યા કરવાનું
આખો દાડો, આખી રાત !
આ તે શું માંડ્યું છે,
ઇડરિયો ગઢ જીતી ગયા
કે શું ?
હા,
જીત્યા,
ઇડરિયો ગઢ જીત્યા,
એક વાર નહીં, સાડી સત્તર વાર જીત્યા!
દેશ આખામાં જીત્યા,
જ્યાં જુઓ ત્યાં જીત્યા ને
જ્યાં જુઓ ત્યાં
અમારા નામની ધજા,
ટીવીના પડદે-પડદે
અમારા કામની ધજા!
વાહવાહની ધજા
પીઠ થાબડવાની ધજા!
હા,
અમે ઇડરિયો ગઢ જીત્યા રે
આનંદ ભયો!
લે,
આ વિજયહાથે ય હલાવ્યા,
બૅન્ડવાજાના તાલે,
આ રોશનીનાં ગાલે,
આ વિજયરથય ચલાવ્યા …
મધરાતે, અધરાતે,
આ રોશનીની જેવી સ્વિચ પડી
કે
રસ્તે-રસ્તે બે વંડાથી
લાઇટના થાંભલાની જેમ
ખોડાયેલા,
ત્રણ હજારમાંના એક
બંદૂકધારી જવાને
અંધારા આકાશમાં
ઊંચે જોઈ
બૂમ પાડતાં કહ્યું :
કોનો ને કેવો તે ઇડરિયો ગઢ?
ઇડરિયો ગઢ તે
મારું વતન …
મારા વતનને ઘેરાયેલો છે
ગાંડો બાવળ!
ઇડરિયા ગઢને
ચારેકોર ઉપરનીચે
નીચેઉપર
ગાંડો બાવળ, ગાંડો બાવળ ..
ઇડરિયો ગઢ
એટલે મારું ગામ,
મારા ગામને ઘેરી વળ્યો છે
ગાંડો બાવળ.
ગામગૌચરને ઘેરી વળ્યો છે
ગાંડો બાવળ ..
મારા ઘરની ચારેકોર
ગાંડો બાવળ
મારા આંગણામાં
ઊભેલી ગાય ને એના વાછરડાને
ઘેરી વળ્યો છે
ગાંડો બાવળ
ઘરના ખાટલેે પડી છે
મારી મા,
એના પગમાં ભોંકાયેલી
ગાંડા બાવળની શૂળ
મારા કાળજાને કોરી રહી છે …
મારી મા,
એને કોઈ પા રોટલો કે
પવાલું દૂધ આપનારને
ઘેરી વળ્યો છે ગાંડો બાવળ.
મારી માનાં ભૂખ, તરસ, શ્વાસ ને
ઘેરી વળ્યો છે ગાંડો બાવળ.
ઇડરિયા ગઢને
ઘેરી વળ્યો છે ગાંડો બાવળ …
E-mail : manishijani@hotmail.com
સૌજન્ય : “નિરીક્ષક”, 16 જુલાઈ 2018; પૃ. 15
