I am your constant companion; I am your greatest helper or your heaviest burden. I will push you onward or drag you down to failure.

I am at your command. Half of the tasks that you do you might just as well turn over to me and I will do them quickly and correctly.

I am easily managed; you must merely be firm with me. Show me exactly how you want something done. After a few lessons, I will do it automatically.

I am the servant of all great people and the regret of all failures as well. Those who are great, I have made great. Those who are failures, I have made failures.

I am not a machine but I will work with all its precision plus the intelligence of a person.


Now you may run me for profit or you may run me for ruin. It makes no difference to me. Take me, train me, be firm with me and I will lay the world at your feet.


I am called 'habit.'

— Author Unknown

°


હું તમારી નિત્યસંગિની છું, તમારાં કપરાં કામોમાં મોટી સહાયક છું. 


હું તમને આગળ ધપવામાં મદદ કરું, અને નહીં તો વિફળતાના ખાડામાં પણ પાડી શકું.


તમારો આદેશ માથે ચડાવવા સદા હાજર છું. તમારાં અરધોઅરધ કામકાજ મારી ઉપર છોડી દ્યો તો ઝટપટ સરસ રીતે પાર પાડી દઉં. મારી પાસેથી કામ લેવું સહેલું છે – બસ, એટલું કે તમારે મારી સાથે મક્કમ બનવું પડે! તમારું કયું કામ પાર પાડવાનું છે એ સમજાવવું પડે : થોડું શીખવશો પછી તો હું એ કામ સડસડાટ, એકધાર્યું કરીશ.

મહાન મનુષ્યોની હું દાસી છું. કેટલાક લોકો મહાન થયા છે એ મારા કારણે, તેમ બીજા એવા લોકોય છે જેમની નિષ્ફળતાનું કારણ પણ હું છું.

હું યંત્ર તો નથી પણ એના જેટલી જ ચોકસાઇથી કામ કરું છું, અને એમાં જીવતાજાગતા મનુષ્યની બુદ્ધિ પણ ઉમેરું છું. તમે મારો ઉપયોગ કરીને ખૂબ ફાયદો મેળવી શકો, તેમ બધું ગુમાવીને મને દોષ પણ દઇ શકો.


મને સાચવો, મને તાલીમ આપો, ને મારી સાથે મક્કમ રહો તો દુનિયા તમારાં ચરણ ચૂમશે.


મારું નામ ટેવ, આદત.

નગરની અંદર ઘર બનાવો એ પહેલાં વનાંચલમાં 

તમારી કલ્પનાની એક કુંજ જરૂર રચજો. 

કારણ, જેમ સાંજ ઢળ્યે તમારાં પગલાં ઘર ભણી વળે છે,
તેમ સુદૂરે વસતો તમારો એકાકી રઝળુ આતમ પણ એ જ પંથે પળે છે.
તમારું ઘર એ તમારા આત્માનો આવાસ છે.
એ ઘર સૂરજ–મંડપની છાયામાં વિકસે છે,
અને નીરવ રાત્રિખોળે પોઢી જાય છે.
એ નિદ્રા સ્વપ્નવિહોણી નથી હોતી;
તમારું ઘર પણ સ્વપ્નશૂન્ય થોડું હોય છે?
અને સ્વપ્નમાં એ નગર ત્યજીને વનાંચલે વિહરવા નીકળતું નથી?
ગિરિશિખરનાં આરોહણ કરતું નથી?
ઉમ્મીદ તો એવી ઊગે છે કે હું બધાં ઘરને મુઠ્ઠીમાં ભરી લઉં,
વાવનાર વનમાં ને વાડીમાં બીજ વેરતો જતો હોય છે તેમ
ઘરોની પણ, લાવ ને, વાવણી કરું!
અહો! પહાડોની કંદરાઓ તમારા વસવાટના રસ્તા હોત તો!
હરિયાળી પગદંડીઓ નગરની શેરીઓ હોત તો!
સહુ લોક દ્રાક્ષ–મંડપની છાંયમાં એકબીજાને શોધતા હોત તો!
પછી ઘેર પાછાં ફરતાં તમારાં વસ્ત્રોમાંથી
માટીની સુગંધ ફોરતી હોત તો!
પૂર્વજોએ સલામતી ખાતર તમને સહુને ભેગાં વસાવ્યાં.
ભીતિવિવશ એ રસમ હજુ ચાલવાની.
હજુ પણ તમારાં ઘર વસ્તીમોઝાર રહેવાનાં અને
તમારી વાડીઓ ગામસીમાડે રહેવાની.
અને, કહો, તમારાં ઘરોમાં શું ભંડાર્યું છે,
એવી તે કઇ જણસનું જતન કરવાનું છે કે
ઘરનાં બારણાં તમારે ભીડેલાં રાખવાં પડે છે?

તમારે મનડે શાંતિનો આવાસ છે? 

ચિત્તના ઝળહળ શિખરે પહોંચાડે એવી સ્મરણસંપદા છે? 

કેવળ દુન્યવી વસ્તુઓની સૃષ્ટિમાંથી દેવભવન ભણી લઇ જાય 

એવું હૃદયસૌંદર્ય છે ખરું? 

કહો, આવુંઆવું તમારાં ઘરોમાં છે? 

કે પછી નરી સગવડો જ સગવડોથી ઘર ઊભરાય છે? 

જે અતિથિ બનીને ચાતુરીપૂર્વક ઘરમાં પ્રવેશે છે, 

પછી યજમાન બની જાય છે, 

ને છેવટે ઘરની સ્વામિની બની બેસે છે! – એ સુવિધા તે કેવી? 

અરે, એ તો પછી તમને પાળીતાં પશુ બનાવી દે છે, 

તમારી ઇચ્છાઓને કઠપૂતળી બનાવી દે છે! 

એમના હાથ મુલાયમ હોય છે, પણ હૃદયે લોઢું ધરબેલું હોય છે.

તમને નિદ્રાવશ બનાવી મૂકે છે, 

તમારી હસ્તીની અધિપતિ બની જાય છે. 

તમારી સુબુદ્ધિને હાંસી અપાવે છે. 

સાચે જ, સગવડોની તૃષ્ણા આત્માની ભાવનાઓનો ભક્ષ કરી જાય છે.

પણ, હે વિશાળ વસુધાનાં સંતાનો, 

નૌકાને નાંગરવાના લંગરને નહીં, 

પણ નિત્યપ્રયાણના સઢને તમારું ઘર બનાવજો.

જીવિતો માટે સજાવેલી કબર જેવાં ઘરો માંહી તમારો વસવાટ ન હજો. 

અને ભવ્ય અને રમ્ય હોય એ પણ ઘરમાં ગુપ્ત ન હજો.

કારણ, જે આતમરામ તમારા ઘટડામાં વિલસે છે 

તેના વસવાટ તો આકાશના ભુવનમાં છે; 

પ્રભાતી ઝાકળ તેનું દ્વાર છે, 

અને રાત્રિનાં ગાન અને નીરવતા તેની બારીઓ છે.

 

[ખલિલ જિબ્રાનના કાવ્ય ‘ઑન હાઉસીઝ’ પરથી]