એક મોંઘી કાર વૃદ્ધાશ્રમ પાસે આવીને ઉઊભી રહી. કારમાંથી ત્રણ ભાઈઓ અને એક માજી ઉતર્યાં. ત્યારે વૃદ્ધાશ્રમમાં ટ્રસ્ટીની મિટિંગ ચાલતી હતી. આર્થિક મદદ, ડોનેશન, વહીવટ વિશેની વાત માટેની ચર્ચા થતી હતી. કારમાંથી શ્રીમંત લોકોને ઉતરતા જોઈ ટ્રસ્ટીઓનાં મુખ પર સ્મિત આવ્યું કે આજે મોટું ડોનેશન મળશે. બધાએ ઊભા થઈ આવકાર આપ્યો.
“હા, બોલો હું આપની શું સેવા કરું?” મુખ્ય ટ્રસ્ટીએ ત્રણે ભાઈઓ અને માજી સામે જોઈને પૂછ્યું, “માજી તો નિસ્તેજ ચહેરે, શૂન્યમનસ્ક મને બેઠાં હતાં. ભાઈઓ વાત કેમ શરૂ કરવી એ દ્વિધામાં હતા. કોણ વાતની શરૂઆત કરે અને કેવી રીતે વાત કરવી એ દ્વિધામાં હતા.
“મારું નામ મલય, જતન અને આ નાનો ભાઈ તપન છે. આ વૃદ્ધ માજી અમારા માતુશ્રી જડીબા છે. અમે જડીબાને વૃદ્ધાશ્રમમાં મૂકવા આવ્યા છીએ. અને તેમનો રહેવાનો તેમ જ તમામ અન્ય વ્યવસ્થાનો ખર્ચ સાથે ડોનેશન પણ આપવું છે.” વાત સાંભળી મુખ્ય ટ્રસ્ટી સાથે હાજર બધા જ ટ્રસ્ટીઓ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા કે આવું ઉમદા જાજરમાન વ્યક્તિત્વ ધરાવતી સ્ત્રીને આ પુત્રો શા માટે વૃદ્ધાશ્રમમાં મૂકવા આવ્યા હશે?
“તમારી વાત તો બરોબર છે પણ તમે ત્રણેય ભાઈઓ સમજુ અને શ્રીમંત હોવા છતાં જડીબાને અહીંયા મૂકવા કેમ આવ્યા એ સમજાતું નથી, એટલે વિગતથી વાત કરો પછી આગળ વિચારીએ.”
“એ બાબત તમારે જાણીને શુ કામ છે? અમે બધો જ ખર્ચ અને તગડું ડોનેશન આપવા તૈયાર છીએ.”
“કેટલું આપશો?”
“પચીસ લાખ, પ્લસ જડીબાને અહીંયા રહેવા માટેનો તમામ ખર્ચ અમે આપશું.”
“અમારે વૃદ્ધાશ્રમ માટે ડોનેશનની જરૂરિયાત છે, પણ વિગત જાણ્યા વગર તમારી વાતને સ્વીકારવી શક્ય નથી એટલે તમારે પૂરી વિગત તો આપવી પડશે.”
“ભલે મને વાંધો નથી.”
“અમારા પિતાશ્રી અમારા માટે ધીકતો ધંધો મૂકી ગયા છે. કોઈ વાતની કમી નથી.”
“તમારા પિતાશ્રીએ જડીબા માટે શું વ્યવસ્થા કરી છે?”
“કાંઈ જ નહીં! બધુ જ અમારા નામે કરતા ગયા છે.”
“તો એનો અર્થ એ થયો કે તમારા પિતાશ્રીને તમારી ઉપર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ હશે કે તમે તમારા માતુશ્રી, જડીબાને કોઈ તકલીફ નહીં પડવા દો. તમે આજે આ નિર્ણય કરી પિતૃદ્રોહ તો કર્યો જ છે પણ સાથે સાથે માતૃદ્રોહ કરવા પણ તૈયાર થયા છો.” આ બધી વાત જડીબા નિર્લેપ ભાવે સાંભળી રહ્યાં હતાં. કદાચ પુત્રોનાં વર્તનથી મૃત્યુ પહેલા મનથી, જીવનથી મૃત્યુ પામી ગયાં હતાં. તેમને માટે બધી જ પરિસ્થિતિ સરખી હતી.
ત્રણે ભાઈઓને ટ્રસ્ટીઓએ ખૂબ સમજાવ્યા પણ માન્યા નહીં. અંતે ટ્રસ્ટીએ પૂછ્યું, “તમારે સંતાનમાં શુ છે?”
“અમારે બે ભાઈને એક જ પુત્ર છે અને મોટાભાઈને પુત્ર અને પુત્રી છે.”
“એટલે ત્રણ પુત્રો અને એક પુત્રી છે. સારું તમે વિચાર કરી જુવો ત્યાં સુધી જડીબાને અમે અહીયાં અમારા મહેમાન તરીકે રાખશું. મારે તમારા ત્રણે પુત્રો અને પુત્રીને મળવું છે તો મોકલજો.”
ચારે ય બાળકો, વાત પ્રમાણે ટ્રસ્ટીને મળવા આવ્યાં. ટ્રસ્ટીએ બધી જ વાત વિગતથી કરી પૂછ્યું, “યંગ જનરેશન છો એટલે આ બાબતમાં તમારો શુ મત છે? એ મારે જાણવું છે.” ચારે ય બાળકોએ એકી સાથે કહ્યું, “અમે દાદીમાને વૃદ્ધાશ્રમમાં મુકવાની વાત માટે વિરોધમાં હતા, વિરોધ પણ કરેલો. અમારી મમ્મીઓને દાદીમા ભારરૂપ, જવાબદારી અને તેઓની સ્વતંત્રતા ઉપર તરાપ લાગે છે. હકીકતમાં દાદીમા ક્યાંક અડચણ રૂપ નથી. બીજું દાદાજી જીવિત હતા ત્યાં સુધી બધું બરોબર ચાલતું હતું, પણ દાદાજીએ અતિ વિશ્વાસમાં અમારા પપ્પાને બધી જ મિલકત આપતા, દાદીમા ભારરૂપ થઈ ગયા અને પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ. અમને સુઝતું નથી કે અમારે શું કરવું.”
“હવે, તમારો શું અભિપ્રાય છે. જડીબાને અમે અહીં મહેમાન તરીકે રાખ્યા છે.” બાળકોએ ટ્રસ્ટી સાથે વાત કરી સલાહ સૂચન લઈ ઘરે આવ્યાં. મમ્મી, પપ્પા સાથે વાત કરી કે અમે ચાર ભાંડરડા એક અલગથી ફ્લેટ રાખી ત્યાં રહેવા જવાનાં છીએ. આ સાંભળી છએ જણાં હબકી ગયાં.
“અરે! શુ કામ? આપણું આટલુ મોટું ઘર મૂકી ફ્લેટમાં રહેવા શું કામ જવું છે?”
“પણ અમારો નિર્ણય અફર છે. અમારે અમારી જિંદગી અમારી રીતે જીવવી છે.”
અઠવાડિયા પછી ત્રણે ભાઈઓ વૃદ્ધાશ્રમ આવ્યા. ટ્રસ્ટીએ જાણકારી આપી, જડીબા અહીં નથી તેમને તેનાં સગાં લઈ ગયાં.
“અરે કોણ લઈ ગયું? સગા દીકરા તો અમે છીએ.”
“તમારી વાત સો ટકા સાચી છે, સગા દીકરા તમે છો પણ સગા દીકરાના, સગા દીકરા જડીબાને અહિયાથી લઈ ગયાં.”
“કોણ અમારા દીકરાઓ? “હા તમારા દીકરા અને દીકરીએ તમારી આબરુને બચાવી લીધી.”
ઘરે આવી વાત કરી. ભૂલનો અહેસાસ થતો લાગ્યો. પત્નીઓને વાત કરી. હવે કંઈ સમજાય છે? કે પછી બાળકોએ જે કેડી કંડારી છે તે પ્રમાણે તેઓને આગળ વધવાં દેવાં છે? પછી આપણે પણ આ જ જડીબાની કેડી પર ચાલવું પડશે. તેનો કોઈ પાસે જવાબ નહોતો.
બીજે દિવસે ત્રણેય ભાઈઓ, બાળકોએ જે ફ્લેટ રાખ્યો હતો ત્યાં ગયા. બહારથી, અંદરનો દાદી અને બાળકોનો ખુશ મિજાજ અવાજ સંભળાતો હતો. બે ક્ષણ ઊભા રહી બેલ દબાવી, બારણું ખુલ્યું, સામે જડીબા બાળકો સાથે નાસ્તો કરી રહ્યાં હતાં. “તમારા પપ્પાઓને પણ નાસ્તો આપો, તેને પણ ખબર પડે મારી પૌત્રીને પણ રસોઈ આવડે છે. અને બાળકોને આ વૃદ્ધ અને નકામા શરીરને સાંચવતા આવડે છે.”
“બા, અમે બહુજ શર્મિદા છીએ. અમારી ભૂલ અમે સ્વીકારીએ છીએ. હવે ઘરે ચાલો.”
“તમે તમારી પત્નીઓને પૂછીને આવ્યા છો ને? ક્યાંક ધરમ કરતા ધાડ ન પડે.”
“ના, બા, અમે પણ તમને લેવાં જ આવ્યા છીએ.”
“મને વાંધો નથી આ યંગ જનરેશનનાં વૃદ્ધાશ્રમવાળા સંમતિ આપે તો? કારણ કે તમે બધાએ હાથ ઊંચા કરી દીધા, ત્યારે તમારા આ બાળકોએ મારા હાથ પકડ્યો છે.”
બધાએ બાળકો સામે જોયું, ”અમારે તમને એટલું જ કહેવું છે કે જનરેશન ગેપ, જનરેશન ગેપ કરીને યંગ જનરેશનને વગોવવામાં આવે છે. પણ સમજણનો, માન સન્માનનો, વડીલોના સ્વીકારનો અને પરિસ્થિતિ સાથે સમાધાનનો ગેપ બધે જ પ્રવર્તતો હોય છે, જરૂર છે વડીલથી બાળક સુધીનાં અનુશાસનની અને અનુભવોને સમજવાની, બોલો અમારી વાત સાચી છે ને?”
“હા, બેટા, હા.”
“તો આ દાદીમાને વૃદ્ધાશ્રમમાંથી રજા આપવામાં આવે છે.” એ સાથે જ રૂમ સૌના મુક્ત હાસ્યથી ગુંજી ઉઠ્યો…..
ભાવનગર (ગુજરાત)
e.mail : nkt7848@gmail.com
