‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’ના વાચકમિત્રોને
હવેથી આપના Inboxમાં ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’ની pdf File નહીં આવે .. ‘સ.મ.’ની આજની આ મેલ, તે છેલ્લી પોસ્ટ છે. હવે આજથી આ ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’ આપ સૌની કાયમી વિદાય લે છે..
સને 2005માં જ્યારે યુનિકોડ ફોન્ટ નહોતા, કમ્પ્યુટરમાં કશું ગુજરાતી વાચન પ્રાપ્ત નહોતું; ત્યારે ગુજરાતમાં, ગુજરાતનાં બીજાં રાજ્યોમાં અને દેશવિદેશે સ્થાયી થયેલા ગુજરાતીઓને, બેપાંચ પાનાંનું જીવનપોષક, રસિક ‘સુવાચન’ પ્રાપ્ત થાય, ગુજરાતી સાહિત્યની સર્જાયેલી અને સર્જાતી કૃતિઓનો તેમને પરિચય મળી રહે તે આશયથી, આ ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’નો ઉપક્રમ શરૂ કરેલો. નનયુનિકોડ ફોન્ટમાં રચના લખી, તેની પી.ડી.એફ. બનાવી, તે મોકલવાની શરૂ કરેલી .. તે વાતને સોળ વરસનાં વહાણાં વાઈ ગયાં ..
હવે યુગ બદલાયો છે. ગુજરાતીને યુનિકોડ ફોન્ટ મળ્યા. ફેસબુક, વૉટસેપ, ઈન્સ્ટાગ્રામ વગેરે જેવાં ઘણાં સરળ અને ઝડપી પ્રસાર–માધ્યમો મળ્યાં છે. છાપાંઓ, તેની પૂર્તિઓ, સામયિકો વગેરે …. પુષ્કળ વાચન–સામગ્રી સરળતાથી નેટ પર ઉપલબ્ધ છે .. એટલે હવે આ પ્રવૃત્તિનો, વેળાસર અને અમે જાતેપોતે જ, સંકેલો – સમાપન કરીએ છીએ ..
આમ, 29 મે, 2005થી શરૂ થયેલી આ ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’; આજે 28 માર્ચ, 2021ની આ 475મી છેલ્લી પોસ્ટથી, સદાની વિદાય લે છે.
તો હવે આ પળે, ખૂબ જ આવશ્યક કામ તો એક જ છે. અને તે, આ સોળ વરસની લાંબી ‘સુવાચનયાત્રા’ની પ્રવૃત્તિમાં, અમને જેમનો જેમનો સ્નેહથી સાથ–સહકાર મળ્યો છે – મારા પરિવાર સહિત – તેમનો હૃદયપૂર્વક આભાર માની, તેમના ઋણને માથે ચડાવી, તેમનું અભિવાદન કરવાનો – તેમના પ્રતિ અંત:કરણપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરવાનો.
અમે સાચે જ કૃતજ્ઞ છીએ……
.1. ‘મહેફીલ’ માટે પોતાની કૃતિ લેવાની પરવાનગી આપનાર દેશ–વિદેશ સ્થિત સૌ સર્જકોના, જેના વિના આ ઉપક્રમ શક્ય જ નહોતો …
.2. આવી પરવાનગી મેળવવામાં સહાયભૂત થયેલા અને સર્જકોની કૃતિ, તેમનો પરિચય અને ફોટો મેળવવામાં પણ સક્રિય મદદ કરનાર સૌ સહૃદયી, ઉત્સાહી, સેવારત, સાહિત્યરસિક મિત્રોના …
.3. વિદેશમાં વસતા સાહિત્યકારોની કૃતિઓ મેળવી, તેના સંપાદનનો કાર્યભાર સંભાળી લેનાર અઝીઝ મિત્ર સ્વ. હરનિશભાઈ જાનીના … તેમ જ અહીં, ગઝલ–સંપાદનમાં શરૂઆતના કાળમાં, સક્રિય મદદ કરનાર આચાર્ય કવિ મીત્ર મનસુખ નારિયાના .. અને ત્યાર પછી આજદિન સુધી, પદ્યવિભાગનો કાર્યભાર સંભાળનારા, અતિથિ સમ્પાદક, ગુજરાતી ભાષાના પ્રસિદ્ધ ગઝલકાર કવિ, ભાઈ ગૌરાંગ ઠાકર અને નિવૃત્ત વિજ્ઞાન–શિક્ષક મિત્ર સુનીલ શાહના …. જેઓ, પસંદગી પામેલી અને ‘સ.મ.’માં સ્થાન પામનારી, હજારો ગઝલો ટાઈપ કરી, પ્રુફ–રિડીંગ કરી, મને મોકલતા રહ્યા છે, તેમનો તો દિલથી આભાર અને ઋણ પણ. ગઝલો ટાઈપ કરતાં કરતાં સુનીલભાઈ પોતે જ આજે પ્રસિદ્ધ ગઝલકાર બની ગયા છે ..
.4. શરૂઆતમાં, મહેફીલ વધારે રમણીય બની જેમનાં ધારદાર વ્યંગ–વિત્રોથી તે, અમેરિકાસ્થિત કાર્ટૂનિસ્ટ મિત્ર મહેન્દ્રભાઈ શાહના … અને અમદાવાદસ્થિત કાર્ટૂનિસ્ટ અને સર્જક મિત્ર શ્રી નિર્મીશ ઠાકરના …
.5. શરૂઆતના સમયમાં, સ્વેચ્છાએ નનયુનિકોડ ‘વિજયા ફોન્ટ’માં ટાઈપ કરવાનું શીખી, અક્ષરાંકન કરી આપી અને છેક પ્રુફ–રિડીંગ સુધીની સહાય કરનાર વહાલા મિત્રો, સુનીલ શાહ, જુગલકિશોર વ્યાસ, વિજેશ શુક્લ અને અમે અમેરિકા હતાં, ત્યારે સર્વ વાતે આવા જ ઉમળકાથી મદદ કરનાર મિત્ર સુરેશ જાની, કૅપ્ટન નરેન્દ્ર ફણસે અને સ્વ. કિશોર રાવળ વગેરે જીગર–જાન દોસ્તોના …
.6. પાંચ હજારથી વધારે વાચકો થયા અને સૌ વાચકોને અમારાથી જાતે (મેન્યુઅલી) મોકલવાનું મુશ્કેલ બનતાં, મુંબઈ–અમદાવાદની તે સમયની, મૅગ્નેટ ટૅક્નોલૉજીના ભાઈ અશોક કરણિયા અને તેમના સ્ટાફનાં મીનાબહેન છેડા, કાર્તિક મિસ્ત્રી, અંકુર પટેલ અને જાગૃતિબહેન વાલાણી વગેરે તરવરિયાં યુવાન–ભાઈબહેનો અમારી વહારે ધાયાં અને નિયમિતતાથી હજારો મિત્રોને ‘મહેફીલ’ પહોંચાડતા રહ્યાં તેમના …
સમયાંતરે ‘સ.મ.’ને ‘લેક્સિકન’ના સર્જક સ્વ. રતિલાલ ચંદરયાની છત્રછાયા મળી અને અમદાવાદમાં ‘લેક્સિકન’ની ઓફિસ બની. ત્યારથી આજદિન સુધી એની રવાનગીનું કામ, નિયમિતરૂપે અને ઉમળકાથી કરી રહેલાં બહેન મૈત્રી શાહ, શ્રુતિ પટેલ, મીનલ મિસ્ત્રી, સ્વ. હિતેન્દ્ર વાસુદેવ તથા દેવળ તલાટીનો અને એમની સાથે કામ કરતા સર્વ સાથીઓનો તો જેટલો ઉપકાર માનીએ તેટલો ઓછો છે. છેલ્લા કેટલાક માસથી તો મેલ મોકલવી જ મુશ્કેલ થઈ ગઈ. ત્યારે સુરતના ભાઈ ગૌરવ રાદડિયાએ, એમના એક પ્રોગ્રામ મારફત મેલ મોકલવાની સગવડ કરી આપી, એ બદલ એમનો હાર્દિક આભાર …
.7. જરાયે આગોતરા અણસાર આપ્યા વિના, નિ:સ્વાર્થભાવે, કેવળ ઉમંગ અને પૂરા ભાવથી, ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’ માટે એક સર્વગ્રાહી વેબસાઈટ https://sites.google.com/site/semahefil/ બનાવી આપનાર અને બધી જ પોસ્ટને, ચેન્નઈ, નવસારી કે મુમ્બઈ બેઠેબેઠે અપલોડ કરતા રહી, અમને સરપ્રાઈઝ ભેટ ધરનાર નવસારીના વહાલા ભાઈ હિમાંશુ મિસ્ત્રીના ..
.8. ‘ગુજરાતમિત્ર’, ‘દિવ્ય ભાસ્કર’, ‘મુંબઈ સમાચાર’ વગેરે દૈનિકો તથા ‘નયા માર્ગ’, ‘વિવેકપંથી’, ‘સૌજન્ય માધુરી’, ‘સત્યાન્વેષણ’, ‘ઓપિનિયન’(બ્રિટન), ‘માતૃભાષા’ (ઓસ્ટ્રેલિયા), ‘ગુજરાત દર્પણ’ (અમેરિકા), ‘ચિત્રલેખા’ વગેરે સામયિકોના તંત્રી–સંપાદકો અને લેખક મિત્રોના, જેમણે ‘સન્ડે ઈ.મહેફીલ’ની પ્રવૃત્તિની ખાસ નોંધ લઈ તે અંગેના અહેવાલ–લેખ પ્રસિદ્ધ કર્યા તે માટે …
.9. છેલ્લે, અમે ખાસ તો આભારી મહેફીલના સુજ્ઞ અને ગુણગ્રાહી હજારો વાચક–ભાવકમિત્રોના, જેઓ પોતાના પ્રેમાળ પ્રતિભાવો અને મૈત્રીની ઉષ્મા વડે અમને સતત પ્રોત્સાહિત કરી સજાગ રાખતા રહ્યા અને જેમણે આ સાદાસીધા ઉપક્રમને અમારા માટે ‘ઉમદા યાત્રા’માં પરિવર્તિત કર્યો છે તેમના …
તે સિવાય પણ, જે જે મિત્રોએ એક યા બીજા સ્વરૂપે અમને સહાય કરી છે, તે સહુના અમે દિલથી આભારી છીએ … તો વહાલા મિત્રો, સ્નેહભર્યા પ્રણામ સાથે વિદાય, આવજો… મેલ કે વૉટસેપથી તો આપણે મળતા જ રહીશું …. અલવવિદા ..
•••••••
દિવંગત બન્ને મહાનુભાવોને અમારા શત શત સ્નેહ–વંદન
‘લેક્સિકન’ના સારથિ અને ‘સ.મ.’ના સદાના સાથી, ભાઈ અશોક કરણિયા, પોતાની લાગણી નીચેના શબ્દોમાં વ્યક્ત કરે છે :
‘Sunday eMahefil’ is an immensely popular and life-enriching periodical. ‘SeM’ has carefully curated and showcased the best work in 475 POSTs in 16 years from writers across the globe.
‘Sunday eMahefil’ is not a magazine, it is a movement! What started as a small attempt to preserve and promote Gujarati language, became a juggernaut! The visionary Uttam Gajjar has initiated the idea and has given his everything to make it a successful mission. His passion found support from Shri Balvant Patel, Shri Ratilal Chandaria and other like- minded friends.
‘SeM’ has played an immense role in promoting the language – especially during the initial days of computer and internet in 2005. It became a habit – A lovely and warm addiction for thousands of its readers. The ‘SeM’ email was a high awaited email for many people and they left everything to read it immediately! And it was forwarded so many times!
As technology progressed, ‘SeM’ adopted it and continued to reach Gujarati readers. It was available on many websites, got the eBook avatar and now spreading through WhatsApp.
All good things come to an end and ‘Sunday eMahefil’ has played its important role in nurturing the language in the days when no other technology form or digital media catered to Gujarati Readers.
Though ‘SeM’ as a periodical may stop, the seeds sown by it, will continue to flower!
•••••••
આટલું કહ્યા પછી, બીજી બે વાત કહેવાની બાકી રહે છે :–
એક : ‘સ.મ.’ની ઈ.બુક્સ વિશે. ‘સ.મ.’માં પ્રકાશિત થયેલી 475 રચનાઓની અમે ઈ.બુક્સ બનાવી છે. દરેક ઈ.બુકમાં પચીસ રચનાઓ છે.. એવી ઓગણીસ ઈ.બુક્સ છે. જે છૂટથી અને મફત ડાઉનલોડ પણ થઈ શકે છે.
તે ઉપરાંત ‘સ.મ.’માં પ્રકાશિત થયેલાં ગઝલ, ગીત, કાવ્ય, અછાંદસ રચનાઓની ચાર ઈ.બુક્સ થઈ છે. બીજી દસેક ઈ.બુક્સ પ્રકાશિત કરવાનું પણ વિચારાયું અને ગોઠવાયું છે.
નીચેનાં સ્થળેથી તે બધી જ ઈ.બુક્સ તમે મફત ડાઉનલોડ કરી શકો છો. અત્યાર સુધીમાં હજારો વાચકોએ તે ડાઉનલોડ કરી છે, તેના આંકડાઓ પણ તમે ત્યાં જોઈ શકશો..
https://www.gujaratilexicon.com/ebooks/
And
http://www.aksharnaad.com/downloads/
(જો કોઈ વાચક જાતે તેમ ન કરી શકે અને મને પોતાનાં નામ–ઠામ, મોબાઈલ ફોન નંબર સાથે વિગતે ઈ.મેલ લખશે, તો હું તેમને તે મોકલી આપીશ.)
હવે બીજી વાત
2019ના જાન્યુઆરીથી, જૂની ‘સ.મ.’માંની, પસંદગીની જૂની પોસ્ટ્સ નવી પેઢીને પીરસવા, અમે ‘મોબાઈલ એડિશન’ શરૂ કરી છે. આંખને જરાયે પરિશ્રમ આપ્યા સિવાય, સાવ સરળતાથી સૌ મોબાઈલમાં વાંચી શકે તે માટે, તે મોટ્ટા અક્ષરે બનાવી છે .. અઢી હજારથીયે વધારે વાચકો તેમાં જોડાયા છે. આનંદની વાત એ છે કે યુવાપેઢી પણ આ ‘વાચનયાત્રા’માં ઊલટભેર જોડાઈ રહી છે .. પૂરા એક સો અગિયાર શુક્રવારથી, દર શુક્રવારે, માત્ર એક જ પી.ડી.એફ., વૉટસેપથી નિયમિત મોકલાય છે..
જો તમે વૉટસેપ વાપરતા હો તો અને તેમાં જોડાવા ઈચ્છો તો, મારા વૉટસેપ નંબર (Uttam Gajjar -Surat – +91 97268 98772) પર, તમારું પૂરું નામ – સરનામું લખી, મને વૉટસેપ સંદેશ મોકલી શકો છો.
અમને લાગ્યું કે હવે ઈ.મેલ વ્યવહાર–પ્રવાહ પણ પાતળો પડી, ખો..ડં..ગા..ઈ રહ્યો છે.. વૉટસેપનું ચલણ વધ્યું છે, તેથી હવે આ ‘સુવાચનયાત્રા’ને અમે વૉટસેપના સરળ અને સુગમ માર્ગે ચડાવી છે..
જરૂર પડ્યે, મેલથી કે વૉટસેપથી તો આપણે જરૂર મળતા રહીશું. અલવિદા ..
‘જય ગુજરાતી’
Late- Ratilal Chandaria, Late- Balvant Patel, Uttam Gajjar, e-mail:uttamgajjar@gmail.com Ashok Karania, e-mail: ashok@gujaratilexicon.com Maitri Shah, e-mail: maitri@gujaratilexicon.com Sunil Shah, e-mail: sunilshah101@gmail.com
‘સ.મ.’ના સંપાદકો વતી,
ઉત્તમ.મધુકાન્તા ગજ્જર (સુરત)
2021-03-28
@@@@@@@@@
સૌજન્ય : 475.SUNDAY_eMAHEFIL-VIDAAY_SALAAM-Sampaadak_ManDaL-SeM-28-03-2021
આપણે ગુજરાતી છીએ અને ઘણું ખરું ગુજરાતી બોલીએ છીએ. આપણાં સંતાનોને ભાન ન કરાવ્યું હોત તો એમણે પણ ગુજરાતી જ લખવા, વાંચવા કે બોલવાનું સ્વીકાર્યું હોત. બહુ બહુ તો એમણે અંગ્રેજી, હિન્દી ભાષાને એક વિષય તરીકે સ્વીકારી હોત ! આમ તો અંગ્રેજોના વખતમાં જ ગુજરાતી શાળાઓ શરૂ થઈ હતી. અંગ્રેજોના ગયા પછી પણ આપણી ભાષામાં થોડો વખત ગુજરાતીમાં ભણવાનું ને બીજી ભાષાઓ એક વિષય તરીકે શીખવાનું ચાલ્યું. પછી અંગ્રેજી માધ્યમનો ધંધો કરવાનું ને વધુ કમાણી કરવાનું શરૂ થયું. સરકારે પણ ગુજરાતી માધ્યમની સ્કૂલો બંધ કરતાં જઈને અંગ્રેજી માધ્યમનો વ્યાપાર શરૂ કર્યો. બધાં જ ઇંગ્લેન્ડ, અમેરિકા જવાના હોય તેમ, સરકારી દેખરેખ હેઠળ અહીં જ અંગ્રેજી પેઢી ઉછેરવા માંડી. આ વેપલો ન થાય તો કોઈ ગુજરાતી, અમેરિકા કે ઇંગ્લેન્ડ જઈ જ નહીં શકે એમ માનીને, અહીં “અંગ્રેજો” પેદા કર્યા ને કરી રહ્યા છીએ.
દેશમાંથી અમેરિકાની ગુજરાતી લિટરરી અકાદમીના આશ્રયે અમેરિકા આવેલા ઘણા સાહિત્યકારોમાં મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’નું મહત્ત્વ મને વિશેષ હતું. એમની લોકપ્રિય નવલકથા ઝેર તો પીધાં છે જાણી જાણી વાંચી ત્યારથી જ મને એના પાત્રોનું ઘેલું લાગેલું. ખાસ કરીને અચ્યુત અને સત્યકામનાં યુરોપના પરાક્રમો વાંચીને મને પરદેશ જવાની પ્રેરણા મળેલી.