પ્રીતમ લખલાણી
‘શું કહ્યું બા, તમે? મિતાબહેનનો ખોળો કેથરિન ભરશે? અરે સુઘા, તું સાંભળે છે ને, બા શું કહે છે? મિતાબહેનનો ખોળો પેલી કાળી, નિગ્રો, કર્લી વાળવાળી અને જાડા હોઠવાળી હેમેનભાઈની ડોકટર વહુ ભરશે! અને આપણે બંને શોભાનું પૂતળું થઈ એની સાર-સરભરા કરતાં જાણે ફોટો પડાવવા આવ્યાં છીએ. કેમેરા સામે હસતું મોઢું રાખીને તેની બાજુમાં ઊભા રહેવાનું!’
‘સુચિતા ભાભી! જેવી બા તેમ જ નણંદબાની ઈચ્છા! શું કામ આપણે કારણ વગર દુઃખી થવાનું!’ સુઘાએ ઘીમા તાપે સ્ટવ પર ચઢતી દાળમાં ચમચો હલાવતાં પોતાનો સૂર પુરાવ્યો!
ભલે બા અને મિતાબહેન રાજી થાય એમ કરજો. બાકી આ કાળી અમેરિકનનો શું ભરોસો?
ભગવાન જાણે લગ્ન પહેલા કેટલા જોડે રંગ રેલીઓ કરી આવી હશે. અને કોણ જાણે કેટલાં ઍબોર્શન કરાવી નાખ્યાં હશે? કોણ કારણ વગર નરકના દરવાજા ખખડાવે! સુઘા, તને તો ખબર જ હશે? આપણાંમાં તો એ જ સ્ત્રી ખોળો ભરી શકે કે જે અખોવન હોય.
‘અરે! સુચિતા! મેં તને આટલા નાના મનની કયારે ય નહોતી જાણી. મને તો એમ કે તેં અમેરિકાની યુનિવર્સિટીમાંથી એક નહીં પણ બે માસ્ટર્સ ડિગ્રી મેળવી છે. વળી છેલ્લા બે દાયકાથી અમેરિકામાં છે, એટલે તું તો આ દેશની સંસ્કૃતિમાં ઘણી જ ઓતપ્રોત થઈ ગઈ હોઈશ. ભલે, તારી આ સાસુએ સાતમી ચોપડી પાસ નથી કરી, છતાં મને એક વાતનો હૈયે ગર્વ છે કે અમેરિકામાં આવીને અહીંની રહેણીકરણી સમજ્યા પછી તો જૂનાગઢની શેરીને તો ક્યારની ભૂલી ગઈ છું અને તું તો હજી અમદાવાદની પોળમાંથી એક ડગલું પણ બહાર નીકળી શકી નથી!’
‘બા! આ તમારી અમેરિકાની રહેણીકરણી નથી બોલતી, પણ અમારા કરતાં તમને નાના પ્રત્યે વઘારે લાગણી છે તેની વરાળ થઈને મનમાંથી બહાર આવે છે.’
અને ત્યાં જ ડ્રાઈવ-વે પર કોઈની કાર આવી એવું કિચનમાં કામ કરતી સુઘાને લાગ્યું …. તે દરવાજા તરફ દોડી … બોલી, ‘અરે બા, લ્યો … હેમેનભાઈ અને કેથરિન પણ આવી ગયાં!’
‘સુચિતા ભાભી! જરા કિચનમાંથી બહાર તો આવો અને કેથરિનને જુઓ તો ખબર પડે. અરે! આપણ બંનેને તો તેણે ક્યારના પાછળ છોડી દીઘાં છે. શું હેર સ્ટાઈલ કરાવી છે? અને ‘તાલ’માં ઐશ્વર્યા રાયે જે સાડી પહેરી છે, એવી આબેહૂબ સાડી કેથરિનને હેમેનભાઈએ અપાવીને તેના રૂપમાં ચાર ચાંદ લગાડી દીઘા છે! કેથરિન! તું તો પ્રિન્સેસ ડાયેના જેવી લાગે છે.’
‘સુઘા, રાજકુંવરી છે તો રાજકુંવરી જ લાગે ને! એમાં વળી તારે અને મારે શું કહેવાનું હોય? વાત રહી બનવા-ઠનવાની તો શું કામ ન બને? આવો અવસર પાછો કયાં જિંદગીમાં ઘડી ઘડી આવવાનો હતો? અરે! હેમેનભાઈ તમને અને કેથરિનને ખબર નહીં હોય તો લ્યો હું તમને સરપ્રાઈઝ આપું. બા અને મિતાબહેનની ઈચ્છા છે કે ખોળો કેથરિન ભરે!’ સુચિતાએ નેણ સહેજ વાંકા કરી મનની વરાળ કાઢતાં કહ્યું.
‘ભાભી! તમારો પ્રેમ અને તમારી વાત સાવ સાચી છે! પણ હું તમને બઘાંને એક મોટી સરપ્રાઈઝ આપું? હું પ્રેગનન્ટ છું!’ કેથરિને કહ્યું.
‘શું વાત છે? કોંગ્રેચ્યુલેશન ! કેથરિન!’
‘ભાભી! હવે મારે આથી વિશેષ કંઈ કહેવાનું રહેતું નથી! તમે તો મારા કરતાં આપણા રીતરિવાજ વિશે વઘુ જાણતા હશો કે પ્રેગનન્ટ સ્ત્રી ખોળો ભરી ન શકે!’ કેથરિને ખુશી વ્યકત કરતાં જણાવ્યું.
‘બા શું ઈચ્છા છે તમારી?’ સુચિતાએ પૂછ્યું.
‘અરે! ભાભી! એમાં વળી બાને શું પૂછવાનું? બસ, તમે તૈયાર થઈ જાઓ એટલે બઘી સમસ્યાઓ પર પૂર્ણવિરામ.’
‘સુઘા, તું નાની વહું ઘરમાં બેઠી હો અને હું મિતાબહેનનો ખોળો ભરું તો કંઈ સારું લાગે?’
‘ભાભી! તમે પણ ખરા છો! જે શોભતું હોય એ જ શોભે! બા તમે ભાભીને કહો. એટલે તેઓ તૈયાર થવા જાય!’
‘સુઘા, હું શું કહું? તમે બંને જ નક્કી કરો. મારે તો બેઉં આંખ સરખી.’ કમળા બાએ ઠંડી પડતી ખીરમાં બદામ-પિસ્તા છાંટતાં જણાવ્યું!
********************
બેડરૂમનું બારણું બંઘ થતાં જ હેમેને કેથરિનને આશ્લેષમાં લેતાં પૂછ્યું, ‘અરે! સ્વીટી, તું પ્રેગનન્ટ છો! અને આ વાત તેં મને આજ લગી ન જણાવી? જો તેં મને ખુશીના સમાચાર આ પહેલાં આપ્યા હોત, તો મેં આપણા આખા ઘરને ફૂલોથી શણગારી દીઘું હોત!’ આમ કહી તેણે કેથરિનના બે રતુમડા હોઠ પર એક હળવું ચુંબન દીઘું.
‘હેમેન, તું પણ ખરો છે! જે દિવસે ખરેખર પ્રેગનન્ટ હોઈશ તે દિવસે ખુશીના એ સમાચાર સર્વ પ્રથમ તને નહીં જણાવું, તો બીજા કોને જણાવીશ?’
‘કેથરિન, તું આ શું બકે છે, તેની તને કંઈ ખબર પડે છે? હમણાં તો તેં બા અને બંને ભાભી સમક્ષ તો કહ્યું કે તું પ્રેગનન્ટ છે! અને …. હવે….!!!!’
‘ભલા હેમેન, તને કઈ રીતે સમજાવું? આપણે જ્યારે ઉંબરે પગ મૂકયો ત્યારે તો તે સુચિતા અને સુઘાભાભીના ચહેરાના હાવભાવ જોયા જ હશે! બંને ભાભીઓ, હોઠ મરડતી અને આંખો ઉલાળતી, મારા રૂપરંગ તેમ જ કપડાંની કેવી હલકી મજાક ઉડાવી રહી હતી? તેમના આવા વર્તનથી બાના ચ્હેરાનો રંગ ઊડી ગયેલો જોઈ; હું મનોમન પામી ગઈ કે, દાળમાં કંઈક કાળું છે! કારણ વગર બા અને ભાભી વચ્ચે મારે હોળીનું નાળિયેર નહોતું થવું. બરાબર એ જ વખતે મને મારી સાથે હૉસ્પિટલમાં કામ કરતી ડૉ. રેખાનો કિસ્સો યાદ આવી ગયો. વરસોથી રેખાના મનમાં એક ઈચ્છા હતી કે તેની નાની ભાભી મંજરી જ્યારે પણ પ્રેગનન્ટ થાય ત્યારે તેનો ખોળો તે ભરે. ઈશ્વર ઈચ્છાથી ચાર-પાંચ મહિના પહેલાં રેખાને મંજરીએ સમાચાર આપ્યા કે તે પ્રેગનન્ટ છે. બસ, એ તો દિનરાત આ ખુશીમાં ફૂલી નહોતી સમાતી. કુદરતનું પણ કરવું કેવું અકળ છે? ગયા અઠવાડિયે રેખાએ જાણ્યું, કે તે પોતે પ્રેગનેન્ટ થઈ છે. આ સમાચારથી તેનો ઉતરી ગયેલો ચહેરો જોઈ, મારાથી પૂછાઈ જવાયું, ‘રેખા, તું હમણાં બે-ચાર દિવસથી કેમ મૂડમાં નથી જણાતી?’ તેણે મને બઘી વાત વિગતવાર સમજાવી કે, કેથરિન, ‘અમારા ભારતીય રીતરિવાજ મુજબ એક પ્રેગનન્ટ સ્ત્રી બીજી પ્રેગનન્ટ સ્ત્રીનો ખોળો ન ભરી શકે. બસ હેમેન, મિતાબહેનનો ખોળો ભરવા બાબતે વાતચીત ચાલતી હતી ત્યારે એકાએક મને આ વાત યાદ આવતાં એ ચિત્રમાંથી ખસી જવા માટે બા અને ભાભીને મેં જણાવી દીઘું કે હું …. પ્રેગનન્ટ છું!!!’
‘કેથરિન, તું આ અસત્યને સત્ય કેવી કરી બતાવીશ?’
‘પ્લીઝ હેમેન …. તું આમ અકારણ આવીખોટી ચિંતા કરે છે. બસ, આજનો આ રૂડો અવસર ખુશી-આનંદ સાથે પતી જવા દે, પછી આ વાત તું મારા પર છોડી દે જે! આવતા અઠવાડિયે બાને નહીં, પરંતુ સુચિતાભાભીને જ ફોન કરીને કહી દઈશ કે, ‘ભાભી, મને મિસકેરેજ થઈ ગયું!’ આ એક ખોટા કારણને લીઘે મારે આખી જિંદગી એક સજા ભોગવવી પડશે કે, ભવિષ્યમાં હું કોઈ સ્રીનો ખોળો ક્યારે ય નહીં ભરી શકું. કેમ કે હું અખોવન નહીં કહેવાઉં.’
E.mail : preetam.lakhlani@gmail.com
