સાવ ઝાંખા શબ્દના અજવાસમાં,
હું ઉકેલું છું; મને હર શ્વાસમાં.
શી રીતે પૂરી થશે મારી સફર ?
કોઇ પણ સાથે નથી સહવાસમાં !
હર પળે સંશય રહે છે એટલે;
ઠોકરો ખાધી છે મેં વિશ્વાસમાં.
જિન્દગી છે; ત્યાં લગી જીવવું રહ્યું,
સુખ નહીં તો સુખના આભાસમાં.
શી રીતે જૂદો તમે કરશો મને ?
હું વસું છું; આપના હર શ્વાસમાં.
========
હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે !
આંખના રણમાં હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે !
રેત કણ-કણમાં હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે !
મારા ચહેરામાં હજારો ફેરફારો થઇ ગયા !
મેં ય દર્પણમાં હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે.
આંખ સામે જે તૂટી જાતાં ય જોયા છે અહીં,
એ જ સગપણમાં હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે !
કોઇ પણ જન્નતને હું ઝંખુ નહીં કોઈ ક્ષણે,
ઘરના આંગણમાં હજારો શક્યતાઓ જોઇ છે !
તા. ૦૬-૧૨-૧૯૮૩
========
થઇ ગયો છે !
જ્યારે સમય જીવનમાં; શમશીર થઇ ગયો છે,
હસનાર એક ચહેરો, ગંભીર થઇ ગયો છે !
હર રોજના બનાવો, હર રોજની પીડાઓ,
પ્રત્યેક માનવી જ્યાં; તસ્વીર થઇ ગયો છે
આંસુ અમારા કરમે; એણે લખી દીધાં છે !
જલસો તો આપ કેરી જાગીર થઇ ગયો છે !
છોડીને ચાલી મીરાં; એની જ સાથ પળમાં,
મેવાડ આખો જાણે; મલીર થઇ ગયો છે !
સંબંધ આપણો આ; સાદો નથી પરંતુ,
તું મારે માટે જાણે; તકદીર થઇ ગયો છે !
સ્વતંત્રતા મળી છે; એની અસર આ કેવી ?
હર એક માનવી અહીં; શૂરવીર થઇ ગયો છે !
શોધું છું માનવી હું; પણ, માનવી તો આજે;
મસ્જિદ થઈ ગયો છે ! મંદિર થઈ ગયો છે !
ગુજરાત અને કેરળમાં અંધશ્રદ્ધાને કારણે મહિલાઓના માનવબલિની દુ:ખદ અને શરમજનક ઘટનાઓ ઘટી છે. ગુજરાતના એક ગામમાં ઘનની લાલચમાં પિતાએ ચૌદ વરસની દીકરીની અત્યંત ક્રૂર અને ઘાતકી રીતે માનવ બલિ આપી છે. દેશના સૌથી શિક્ષિત રાજ્ય કેરળમાં ડોકટર દંપતીએ પણ ધનવાન બનવા બે મહિલાઓના માનવ બલિ ચડાવ્યા છે. વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના આટઆટલા વિકાસ પછી તથા દેશની આઝાદીના પંચોતેર વરસો બાદ આ પ્રકારની ઘટનાઓ આપણે હજુ ય વહેમ અને અંધશ્રદ્ધાના અંધકાર યુગમાં તો નથી જીવતાને ? એવો સવાલ સર્જે છે.
એક તો એ કે અમેરિકામાં પ્રમુખ નિવૃત્ત થાય કે પહેલી મુદ્દત પછી પરાજીત થાય તો એ પછી એ ખાનગી જીવન જીવે છે અને જાહેરજીવનમાં ભાગ્યે જ દેખા દે છે. ભૂતપૂર્વ અમેરિકન પ્રમુખો જીમ્મી કાર્ટર, બીલ ક્લીન્ટન, જ્યોર્જ બુશ, બરાક ઓબામા હજુ હયાત છે, પણ તમે તેમના ચહેરા કે રાજકીય નિવેદન ભાગ્યે જ જોયા હશે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ આમાં અપવાદ છે. પહેલી વાત તો એ કે તેમણે પ્રમુખપદની ગઈ ચૂંટણીમાં તેમના થયેલા પરાજયને હજુ સુધી સ્વીકાર્યો નથી અને હજુ પણ કહે છે કે ચૂંટણીમાં રમત રમાઈ હતી અને તેમના વિજયને છીનવી લઈને તેમને પરાજિત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમણે નવા ચૂંટાયેલા પ્રમુખ જો બાયડનની પ્રમુખ તરીકેની સોગંદવિધિમાં ભાગ નહોતો લીધો, કહો કે બહિષ્કાર કર્યો હતો અને એવું અમેરિકન લોકતાંત્રિક ઇતિહાસમાં પહેલીવાર બન્યું હતું. અત્યારે તેઓ સતત તેમના રિપબ્લિકન પક્ષમાં ધરાર કેન્દ્રસ્થાને રહેવા ઉધામા કરી રહ્યા છે અને પ્રમુખપદની આગામી ચૂંટણીમાં ઉમેદવારી કરવા માગે છે. સાધારણ રીતે પ્રમુખપદની પહેલી મુદ્દત પછી પરાજીત થનાર પ્રમુખ બીજીવાર ઉમેદવારી નથી કરતા. જીમ્મી કાર્ટર આનું હયાત ઉદાહરણ છે. તેઓ તેમના પોતાના પક્ષના પ્રમુખપદના હરીફ ઉમેદવાર વિષે એવું બોલે છે જેવું સભ્ય માણસ વિરોધ પક્ષના નેતા વિષે પણ ન બોલે. પણ એવા તેમના સંસ્કાર છે ત્યાં કોઈ શું કરે!