ચાલ તને હું નટવરસરના પાઠ ભણાવું,
આજ તને હું ઘરડે ઘડપણ
ઘરડી વયના પાઠ ભણાવું.
પરથમ પહેલી વાત કરું કે
જે કાંઈ થાવું હોય, ખુશીથી થાજે,
પણ ભૂલેચૂકે તું ઘરડો, કદી કદી નહિ થાતો,
ઘરડો, કદી કદી નહિ થાતો!

ભાર મુકીને વાત કરી આ જન હજારને
તો ય સહુ એ ઘરડા થઈને બેઠા!
હવે બિચારા રડતા રડતા દુઃખની કથની કહેતા,
કહેતા, વરસ ગયાં સૌ વહેતાં,
વીસ ત્રીસ ચાલીસ ગયાં, ગયાં વરસ પચ્ચાસ,
સાંઠ ગયાં ને વાળ ગયાં,
ખબર પડી ના કેમ ગયા!
હવે વરસ સિત્તેર થયાં,
સ્વપ્ન જલીને રાખ થયાં!

બીજી વાત વળી એમ કરું કે
તન તારું તરકટિયું,
તને ગમે કે નહિ, એ તો કરવું હોય તે કરે,
હરે, ફરે, જરજરે, પછી ખરે!
એક જમાને તબડક, તત્પર,
તગડું કેવું તનડું,
આજ હવે તો મન મરકટની સાથે
રમવા રખરખ રોજ રગશિયું,
એક જમાને નર્તન કરતું નખરાળું ને નમણું,
આજ હવે તો બની ગયું છે દમલું સમણું,
એક જમાને વાયુવેગે દોડી જાતા પગ બંને મદમાતા,
આજ હવે તો ધીમે ધીમે પા પા પગલી ભરતા,
એક જમણે બંને હાથે ભાર ચડાવ્યો મણ મણ કેરો માથે,
આજ હવે તે હેઠા પડતા, નડતા સાવ નકામા,
એક જમાને વીર્ય ઉછળતું,
શિરાઓમાં શૌર્ય છલકતું,
આજ હવે તો અંગ થયાં છે ઢીલાં, વીલાં વલવલતાં, વલખતાં,
એક જમાને એમ હતું કે
સર કરશું દુનિયાને,
આજ થાય કે
દગો દઈને ચાલી ગઈ છે દુનિયા!
એક જમાને એમ હતું કે
અમરપટો લઈ આવ્યા,
આજ હવે તો રહ્યાં વરસ બેચાર,
દિવસ નથી કાંઈ ઝાઝા!

નટવરસર તો એમ કહે કે દિવસ રહ્યા બાકી તેમાં ભજવું નામ ભગવતનું,
સાધુ સંતો, મુનિજન ગુરુજન, કીરતન કરતા સ્વામી સુરીજન, ઢોંગી લુચ્ચા,
એ સર્વેથી ચેતી ચાલી ધરવું ધ્યાન હરિનું,
નામ રામનું જીભે રાખી, કરવું કામ હરિનું,
જીવન વેડફ્યું ઝાઝું તો યે બચશે જે કાંઈ બાકી,
નટવર સરની વાત સુણીને
તરી જઈશ તું ભવસાગરની ખાડી!

ફરી ફરીને વાત કરું, જે કાંઈ થાવું હોય, ખુશીથી થાજે,
પણ ભૂલેચૂકે તું ઘરડો, કદી કદી નહિ થાતો, ઘરડો, કદી કદી નહિ થાતો!

ચાલ તને હું નટવરસરના પાઠ ભણાવું,
આજ તને હું ઘરડે ઘડપણ ઘરડી વયના પાઠ ભણાવું.

જો તું મને વિસારે તો 

મારે કહેવી છે તને
એક વાત

(જો કે) તું  જાણે જ છે કે આવું કેમ:

નિહાળું હું 
બિલોરી ચાંદને, મારી અટારીએ
મંદ પાનખરની લાલ ડાળખીને 
કે સ્પર્શું 
તાપણા સમીપની અપ્રગટ ભસ્મ,
યા વાઢેલાં લાકડાનાં કરચલીદાર દેહ:
આ બધ્ધું તાણી જાય મને તુજ પાસ
હયાત આ સઘળું
સુગંધ – ઉજાસ – ધાતુ
જાણે કે નાનકડી નાવડીઓ
સઢ ખોલી દોડતી
મારી રાહ જોતાં તારાં દ્વીપ ભણી

વારુ
કદાચ જો તું મને ચાહવાનું  બંધ કરે ધીમે ધીમે
હું પણ તને પ્રેમ કરવાનું છોડું ધીમે ધીમે

યદા એકાએક 
વિસરી જાય તું મને 
યા ખોળે નહિ મને
જાણે કે હું તને ક્યારનો વિસારી ચૂક્યો હોઉં

વિચારી જો લાંબું તું, પાગલ
પવન- ઉડતી ધજાઓ –   
મારી જિંદગીમાં પણ લહેરાય છે:
અને એમ છતાં હોય તારો નિર્ધાર કે
છોડી દે મને કાંઠે
એ જ હૃદયના, કે છે જેમાં મૂળ મારાં

યાદ રહે
કે એ દિ
ઉઠાવીશ ભુજા મારી
અને એ જ ઘડીએ 
નીકળી પડશે મારાં મૂળ પણ 
અન્ય કોઈ ભૂમિ ભણી

કિન્તુ –
જો દરરોજ
હરઘડી
તને લાગે કે
નિર્મિત છે તું ,
તારું કઠોર માધુર્ય
મારે કાજે
અને રોજ મને શોધતી મઘમઘાટ પોયણીઓ
ખીલતી હોય તારા હોઠ પર તો … 

આહ! મારી પ્રિયા, માત્ર મારી જ –
હજુ પડઘાયે જાય છે અગન મુજમાં
છે પ્રજ્વલિત સતત
નથી વિલુપ્ત કઇં, કઇં જ વિસર્યો ય નથી,
મારો પ્રેમ – જે પોષાય છે તારા પ્રેમ થકી
એ રહેશે તારી હથેળીમાં
હંમેશા પ્રિયે,
ક્ષણભર પણ છુટા પડ્યા વિના
મારી હથેળીથી …    

°°°°°

If You Forget Me (Pablo Neruda)

I want you to know
one thing.

You know how this is:
if I look
at the crystal moon, at the red branch
of the slow autumn at my window,
if I touch
near the fire
the impalpable ash
or the wrinkled body of the log,
everything carries me to you,
as if everything that exists,
aromas, light, metals,
were little boats
that sail
toward those isles of yours that wait for me.

Well, now,
if little by little you stop loving me
I shall stop loving you little by little.

If suddenly
you forget me
do not look for me,
for I shall already have forgotten you.

If you think it long and mad,
the wind of banners
that passes through my life,
and you decide
to leave me at the shore
of the heart where I have roots,
remember
that on that day,
at that hour,
I shall lift my arms
and my roots will set off
to seek another land.

But
if each day,
each hour,
you feel that you are destined for me
with implacable sweetness,
if each day a flower
climbs up to your lips to seek me,
ah my love, ah my own,
in me all that fire is repeated,
in me nothing is extinguished or forgotten,
my love feeds on your love, beloved,
and as long as you live it will be in your arms
without leaving mine.

courtesy : Mahendrabhai Shah, USA