‘એ
દુનિયાના સહુથી મ્હોટા લોકતંત્રના
સહુથી મ્હોટા નેતા છે.’
ના સાહેબ, સાહેબ તો આ સદીના સહુથી મ્હોટા અભિનેતા છે.
ના, ના, ના, નેતા વત્તા અભિનેતા
અથવા અભિનેતા વત્તા નેતા !
એ નેતાની જેમ અભિનય કરે છે,
ને અભિનેતાની જેમ ભાષણ કરે છે,
એમની બધ્ધે બધ્ધી જ
ધાર્મિક, દેહધાર્મિક અને માર્મિક ક્રિયાઓ હાર્દિક નાટક હોય છે.
એ
સાચેસાચ લાશોના ઢગલા પાડી દે તો ય,
લોકને તો જોરદાર નાટક જ લાગે,
ને કરવા માંડે તાળીઓના ગડગડાટ.
એ
ટોળાં સામે લોહિયાળ પંજો ફરકાવે છે. મરકતા-મરકતા
ને લોકો એને અદ્ભુત અભિનય લેખી
ચૂમવા માટે ધક્કામુક્કીએ ચઢી જાય છે!
પણ કોક વાર સાલુ ખરું થાય!
હસવું આવે આપણને, હોં
એમના ‘એન્કાઉન્ટર’વાળા નાટકે
નામદાર કોર્ટને ય ગોટે ચડાવી દીધી!
તે સાચુકલું એન્કાઉન્ટર માની પકડી લીધા સાગરિતોને,
પછી ખબર પડી કે
અરે રે! આ તો નાટક છે. તે છોડી મૂકવા પડ્યા વારાફરતી એકેકને …
સાગરિતો તો બાપડા ગૌણ અભિનેતા હતા, સાઇડરોલવાળા.
નખ્ખોદ જજ નામદારકોર્ટનું
બાપડાના દા’ડા બગાડ્યા.
કોકવાર તો એ મૂડમાં આવી જાયને,
ભાષણ કરતા-કરતા તો
છેક આકાશ ભણી આંગળી કરી
ત્યાં લગી લઈ જતી એક સીડીનો મૂક અભિનય કરે,
પછી સમજાવે,
‘આ
ભારતવર્ષને સ્વર્ગના સુખે લઈ જતો વિકાસરથ છે,
પગથિયાં તૈયાર થઈ રહ્યાં છે.
હજુ તો એમનો બોલ પૂરો થાય ન થાય ત્યાં તો
ગુણવંતા કાલિગુલિયન કવિઓ
એ પગથિયાંનાં ગીતો લલકારવા માંડે છે.
એ
ધારે તો હાથમાં એકે ૪૭ ઝાલી
આ ગાંધીભાઈનું ઝાડુ છે, એવો અભિનય કરી શકે છે.
ને મંત્રમુગ્ધ પ્રેક્ષકગણ
ઊંધું ઘાલી વાળવા જ માંડે !
એમને ભાષણનો કેફ ચઢે ત્યારે,
આતંકથી આંધીની મહાત્મા ગાંધી સુધી
પાણી-વીજળીના કરથી માંડી આંબેડકર સુધી
ભગતસિંહથી માંડી મનમોહનસિંહ સુધી,
અંબેમા, ગંગામાથી માંડી ઓબામા સુધી
એક શ્વાસે
ગદ્દગદિત બોલી શકે છે.
હત્યામાં રુચિ લેતા-લેતા અહિંસાનું નાટક કરી શકે છે,
ઘેર પહોંચી,
પેટ પકડી ખડખડાટ હસે છે
એને ગૌરવ થાય છે એની નાટ્યકળા પર.
એ દિવસરાત એટએટલું બોલ્યા કરે છે કે
એની નટમંડળીને ચૂપ રહેવાનો જ અભિનય
કરવો પડે છે!
જો કે નટમંડળીને તો નિયમ પણ ખબર છે
‘નવ બોલ્યામાં નવ ગુણ
બોલ્યા તે બાર જાય
કાં તો બોલ્યા તેના બાર વાગી જાય !’
પદ્મશ્રી કહેતાં, કમળે વસતી લક્ષ્મીમાંથી
થોડો લેવો હો તો ભાગ
તો
તેમને જપવા માંડો જાપ
‘એ દુનિયાના સહુથી મ્હોટા લોકતંત્રના
સહુથી મ્હોટા નેતા છે.’
સૌજન્ય : “નિરીક્ષક”, 01 જુલાઈ 2019; પૃ. 14
