(બર્ટ્રાન્ડ રસેલના જન્મદિવસે)

જ્ઞાન, પ્રેમ, બંધુતા,
એ સિવાય જિંદગી નરી પંગુતા.
અનિદ્ર ચિત્ત, હૃદયમહાર્ણવે વિરાટ
ખળભળાટ,
કર્મની વિદ્યુત-લકીર
એ જ એક આત્મશાંતિ શોધતા પ્રબુદ્ધ ….

અમદાવાદ, ૧૮-૫-૧૯૬૭

સૌજન્ય : “નિરીક્ષક”, 16 ફેબ્રુઆરી 2018; પૃ. 04

એક હતો ચકો
અને
એક હતી ચકી,
બન્નેને ભૂખ લાગી.
ચકો લાવ્યો ચોખાનો દાણો,
ચકી લાવી દાળનો દાણો.
ના,
આવી સંવેદનાની સગડી
પર
ચઢેલી ખીચડી
અમોને નાપસંદ.
કોઈને ભૂખ લાગે
ને
ભૂખની આગ ઠારે
એવી ખીચડી
અમોને નાપસંદ.
ચકી-ચકો ભેગાં થઈને
ખીચડી રાંધે
એ
અમોને નાપસંદ.
સબકી પસંદ કપડાં ધોવાનાં
સાબુની જાહેરખબર હોઈ શકે,
પણ ખીચડી તો નહીં જ.
ઘણા રોજ ખીચડી ખાય
તો જ ઊંઘ આવે,
કોઈને ખીચડી ખાવી જ પડે
તો ઊંઘ નો આવે.
બીમારીના ખાટલે
ઘણાને ફરજિયાત
ખાવી પડે ખીચડી.
કેટલાક પરિવારોમાં
પરિવારજનના મોતના
દા’ડે
ખવાય ખીચડી.
આવું બધું તો ચાલ્યા કરે.
આખો દેશ બીમારીના
ખાટલે છે.
ફરજિયાત ખીચડી.
અમોને ઇતિહાસની
ખીચડી
બનાવવામાં
ને
ખવડાવવામાં રસ છે.
ફરજિયાત  કાયદેસર
કાનૂની કાગળિયાં
તૈયાર કરીને,
સહીસિક્કા સાથેની
ઇતિહાસની ખીચડી
ખવડાવવામાં ને બનાવવામાં
અમોને રસ છે.
અમો
સરકારી સ્ટાન્ડર્ડ રૅસિપી પ્રમાણે
ઇતિહાસની ખીચડી
ચૂલે ચઢાવીએ છીએ.
જેમ હવનમાં હાડકાં
નાખી ના શકાય
એમ
સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું
ખીચડીમાં
કોઈ નાખી શકે નહીં.
અમોને અમારી બનાવેલ
ખીચડીને
રાષ્ટ્રીય વાનગી
બનાવવામાં
ને
ખવડાવવામાં રસ છે.
રાષ્ટ્ર એટલે ખીચડી
ને
ખીચડીમાં રાષ્ટ્ર.
ઇતિહાસની ખીચડી
ને
ખીચડીમાં ઇતિહાસ.
તમોને સ્પેિશયલ,
રાષ્ટ્રીય ખીચડી ખાવા
તમોશ્રીઓને
અમારું
ફરજિયાત ઐતિહાસિક નોતરું.

(૨૭ ડિસેમ્બર, ૨૦૧૭; ગાલીબ ઉર્ફે ગુલાબ જયંતી, કર્ણાવતી ઉર્ફે અમદાવાદ)

સૌજન્ય : “નિરીક્ષક”, 01 ફેબ્રુઆરી 2018; પૃ. 08 

તે મને પાંખો આપી
તારા આકાશમાં વિહરવા માટે
અને તારું આકાશ મારું બની ગયું.
પણ, ક્યાં સુધી હું
એ આકાશમાં વિહાર કરી શકીશ ?
તારા આકાશનાં વાદળો જ્યારે હટ્યાં
ત્યારે આકાશની અવકાશતા દેખાઈ.
હું ક્યાં સુધી વિહરું તારા આકાશમાં
મારું આકાશ માની ?
એક દિવસ મેં તારા આકાશને છોડી
ભરી ઉડાન શૂન્ય આકાશમાં
એ આકાશ પણ મને પરાયું ન લાગ્યું
આકાશ તો આકાશ છે
તારું, મારું કે સર્વનું આકાશ.
તે પાંખો આપી ને હું નીકળી ગઈ બીજાં આકાશોમાં
તારું આકાશ હવે પરાયું બની ગયું છે … મારા માટે
હું મારું આકાશ
આજે શોધવા નીકળી.

Email : nayvadarsh67@outlook.com