૧.
એ આપણી સામે હતાં અને પાછળ પણ

એ આપણી જમણે હતાં અને ડાબે પણ
એ આપણી ચારે તરફ હતાં.

સાવ મામૂલી કામોમાં વ્યસ્ત સાવ મામૂલી લોકો
જે એમના સાવ મામૂલી હાથથી દુનિયાને
કોઈ દડાની માફક રોજ ઘડતાં રહે છે

જેથી આપણી મરજી મુજબ એનાથી રમી શકીએ
પરંતુ આપણે એમને ધ્યાનથી ક્યારે ય જોયા નથી.

આપણી આંખો અને દુનિયા વચ્ચેની જગ્યાને
કેમેરાએ પોતાની આંખોથી
પચાવી પાડી છે

કેમેરાની આંખો જુએ છે એ જ
આપણે જોઈએ છીએ

હવે દૃશ્યમાં અચાનક એમને પ્રગટ થયેલા
અચંબાથી જોઈ રહ્યાં છે આપણે

જાણે કોઈ બીજી દુનિયામાંથી એ આવેલા હોય
અને કોઈ ત્રીજી દુનિયામાં જવાના હોય.

૨.
આપણી સભ્યતાના સ્થાપત્ય એમના પરસેવાથી જન્મ્યા છે

આપણા પ્રકાશમાં ચમકતો લાલ
એમના લોહીનો રંગ છે

કોઈ ચાર રસ્તાથી એ દિશાભ્રમિત થતાં નથી
એ જાણે છે શહેરની બહાર નીકળવાનો રસ્તો કયો છે

એ નહીં પૂછે આપણને
કયો રસ્તો જાય છે એમના ગામ

પાછા ફરવાના બધાં રસ્તા એમને યાદ છે
એમના પગના તળિયામાં દુનિયાનો નકશો છે.

૩.
આ લાંબા પહોળા રસ્તા પર

કોઈ સ્વપ્નનો પીછો કરતા
એ આવ્યા નહોતા હકીકતે

એક ભ્રમ ખેંચી લાવેલો એમને
જે તૂટી ગયો છે હવે મધરસ્તે
કોઈ ચંપલની માફક

એ જાણી ગયા છે
આ રસ્તા પરથી નહીં પહોંચી શકાય ક્યાંય

આ તમામ પાછા ફરવા માટેના રસ્તા છે.

૪.

અમારી વખારો અનાજથી ભરેલી હતી
અને હૃદયો નફટાઈથી
તમારી ભૂખ જોઈને અમારી ભૂખ અમે યાદ કરી

કેટલીય વાનગીઓ બનાવવાની રીતો મંત્રોની માફક
ખાઈ-પીને સુઈ ગયેલી અમારી ભૂખના કાનમાં અમે ફૂંકી

ભૂખથી થયેલા તમારા મૃત્યુ જ્યારે સમય નોંધતો હતો
શ્રદ્ધાંજલિરૂપે અમે નોંધતા હતા અમારી પાક-કળાના નમૂના

અમે ભૂલી ગયેલા કે કોઈ ભૂખ્યાં સમયમાં
આપણી થાળીનું પ્રદર્શન કરવા જેટલું અશ્લીલ કાંઈ નથી.

૫.
જેમને જતી વેળાએ નથી આપતા

ક્યાંયથી કોઈ વિદાય
એવા અભાગ્યાના પહોંચવાનો

શું કરતા નથી ક્યાંય પ્રતિક્ષા કોઈ?

e.mail : rupaleeburke@yahoo.co.in